سهم الارث

میزان ترکه ای که متوفی از خود به جای می گذارد پس از استخراج بدهی ها ،وصیت متوفی تحت عنوان سهم الارث به هر یک از بازماندگان متوفی که شرایط قانونی را داشته باشد منتقل می شود . قانون نحوه محاسبه و تقسیم سهم الارث ، همان قانون مدنی است که سهم الارث طبقات  و درجات وراث را به تفکیک مشخص نموده است

 قبل از اینکه سهم الارث متوفی به بازماندگان وی تعلق گیرد ، باید مخارج واجب و دیون و وصایای او از ارثیه کسر شده و سپس آن را میان ورثه تقسیم بندی کرد . با این حال ، به دلیل اختلافات متعددی که معمولا میان ورثه در زمینه تقسیم ارث اموال غیر منقول یا نحوه ارث بردن از اموال منقول به وجود می آید این سوال مطرح است که قانون سهم الارث چیست ؟

در توضیح این سوال باید گفت که دین اسلام به عنوان یک دین کامل ، در تمامی ابعاد حقوقی ضوابطی تدوین کرده است که تقسیم سهم الارث نیز یکی از این موارد است . از قضا قواعد و قانون تقسیم سهم الارث به قدری جامع و کامل تدوین شده است که ارث در هر فرضی ، نظیر ارث خواهر و برادر ناتنی، به صورت کامل ، میان طبقات و درجات ورثه قابل تقسیم شدن است و تمامی ظرایف حقوقی لازم برای برخورداری ورثه از سهم الارث پیش بینی شده است .

قانون سهم الارث ، در درجه اول قرآن کریم است که در آیات سوره مبارکه نسا ، نحوه تقسیم ارث را بیان کرده است . همچنین قانون ناظر بر تقسیم سهم الارث را می توان قانون مدنی نیز دانست که به تبعیت از فقه شیعه و قرآن کریم نحوه تقسیم سهم الارث میان ورثه را همچون نحوه تقسیم ارث مادر میان ورثه مقرر داشته است .

قانون مدنی در ضمن مواد 861 الی 942 ، مواد مختلفی در زمینه ارث را تشریح نموده است که به ترتیب شامل این موارد است : در موجبات ارث و طبقات مختلف وراث ( مواد 861 الی 866 ) ، قواعد تحقق ارث ( مواد 867 الی 874 ) ، در مورد شرایط ارث و موانع ارث ( مواد 875 الی 885 ) ، قواعد مربوط به حجب یا حاجب بودن و محروم شدن جزیی یا کلی از ارث ( مواد 886 الی 892 ) و وراثی که سهم الارث آنها در قانون مشخص شده یا اصطلاحا فرض بر هستند ( مواد 893 الی 905 )