نداشتن سند ازدواج برای طلاق

نداشتن سند ازدواج برای طلاق

برای ارائه دادخواست طلاق خواهان باید سند ازدواج یا قباله نکاحیه را به دادخواست ضمیمه کند . لذا نداشتن سند ازدواج یا کپی برابر با اصل شده آن برای طلاق مشکل ایجاد می کند . برای طلاق بدون سند ازدواج در صورت گم شدن سند عقد نکاح باید به دفترخانه ازدواجی که عقد ازدواج در آن به ثبت رسیده مراجعه و رونوشت یا کپی سند ازدواج یا قباله نکاحیه دریافت شود

بر اساس قانون، زوج مکلف شده است که ازدواج دائم خود را ثبت کند و در صورت عدم ثبت ازدواج دائم ، مجازات های قانونی برای شوهر در نظر گرفته شده است . ثبت واقعه نکاح از آن جهت مهم و ضروری است که ثابت می کند مرد و زنی با هم ازدواج کرده اند و رابطه زوجیت دارند . شرایط کلی عقد ازدواج نیز در سند یا قباله نکاح قید می شود و همچنین مبنای برخورداری زوجین از حقوق قانونی مربوط به عقد نکاح خواهد شد .

در همین ارتباط ممکن است که زن و شوهر بنا به دلایلی پس از ازدواج ، قصد طلاق و جدا شدن داشته باشند . در این شرایط برای ثبت درخواست طلاق ابتدا باید سند ازدواج که ثابت کننده رابطه زوجیت میان آنهاست ، به دادگاه ارائه شده تا با استناد به این سند و شرایط موجود بتوانند از هم طلاق بگیرند . بنابراین این سوال مطرح می شود که حکم نداشتن سند عقد ازدواج برای طلاق چیست ؟ در صورتی که زوجین سند ازدواج را گم کرده باشند چگونه می توانند طلاق بگیرند ؟

به همین مناسبت در ادامه این مقاله قصد داریم به بررسی نداشتن سند ازدواج برای طلاق بپردازیم و به این سوال پاسخ دهیم که آیا طلاق بدون سند ازدواج امکان پذیر است ؟ در ادامه نیز این موضوع را بررسی می کنیم که در صورت نداشتن سند ازدواج و گم کردن قباله ازدواج چگونه می توان برای طلاق اقدام کرد .

زمانی که شخصی قصد اقامه دعوا در دادگاه را دارد ، ابتدا باید اسناد و مدارک لازم را به شعبه رسیدگی کننده ارائه نماید تا دادگاه با توجه به آنها هویت وی را احراز کند ؛ به عنوان مثال اگر زن دادخواست طلاق یا مهریه می دهد ، ابتدا باید شناسنامه و کارت ملی خود را نیز ضمیمه دادخواست طلاق کند تا دادگاه بداند که خواهان چه کسی است و اینکه آیا حق اقامه دعوا و شرایط لازم برای طلاق و مطالبه مهریه را دارد یا خیر .

در کنار اسناد و مدارک هویتی ، خواهان دعوای طلاق ، اعم از زن و یا شوهر برای طرح دادخواست طلاق در دادگاه باید سند ازدواج یا قباله نکاحیه و عقدنامه را نیز به دادگاه ارائه نمایند . لزوم داشتن سند ازدواج برای طلاق از این جهت است که ابتدا باید دادگاه این موضوع را احراز کند که زن و شوهر با هم رابطه زوجیت دارند و در واقع طبق مقررات قانونی قبلا زن و شوهر به عقد ازدواج یکدیگر در آمده اند .

پس تا زمانی که رابطه زوجیت و عقد ازدواج زن و شوهر برای دادگاه ثابت نشود ، دادگاه هم نمی تواند حکم طلاق صادر کند . بنابراین نداشتن سند ازدواج برای طلاق برای دادگاه قابل قبول نیست و امکان طلاق بدون سند عقد ازدواج وجود ندارد و گم شدن سند ازدواج دلیل موجهی نیست .

علاوه بر اینکه سند ازدواج برای احراز رابطه زوجیت و اثبات زوجیت ضروری است ، در سند ازدواج شرایط کلی مربوط به عقد نکاح نیز مشخص شده است و در مندرجات سند عقد ازدواج موارد مهمی همچون شرایط ضمن عقد که توسط زن یا مرد مطرح شده است ، ذکر شده و همچنین میزان مهریه زن و شرایط تنصیف اموال پس از طلاق نیز معلوم شده است . این موارد همگی در طلاق تاثیر گذار هستند و اگر سند ازدواج و مندرجات آن برای دادگاه قابل رویت نباشد ، نمی تواند حکم طلاق صادر نماید .

نکته مهمی که در خصوص نداشتن سند ازدواج برای طلاق وجود دارد آن است که به طور کلی طرح دعوای طلاق و سایر دعاوی خانوادگی همچون نفقه ، مهریه ، اجرت المثل یا نحله زن را می توان با استناد به رونوشت سند ازدواج یا قباله ازدواج نیز اقامه نمود و فتوکپی برابر با اصل شده سند ازدواج که از دفترخانه اسناد رسمی گرفته شده است نیز کفایت می کند .

بنابراین اگر سند عقد ازدواج گم و مفقود شده باشد و زوجین بخواهند تقاضای طلاق بدهند با استناد به همین رونوشت برابر اصل شده قباله نکاح نیز می توانند در دادگاه اقامه دعوا کنند ؛ چون رونوشت با اصل برابر است .

آیا طلاق بدون سند ازدواج امکان پذیر است؟

در قسمت قبل تا حدودی به توضیح این مطلب که سند ازدواج برای طلاق لازم و ضروری است ، پرداخته شد . با این حال در این قسمت قصد داریم به این سوال پاسخ دهیم که آیا طلاق بدون سند ازدواج امکان پذیر است ؟ متاسفانه پاسخ به این سوال منفی می باشد و طلاق بدون ارائه سند یا قباله ازدواج به دادگاه اصولا امکان پذیر نخواهد شد ؛ چرا که دادگاه نمی تواند رابطه زوجیت را احراز و با ملاحظه شروط ضمن عقد نکاح که احتمالا با استناد به آنها تقاضای طلاق شده است ، حکم طلاق را صادر کند .

امکان طلاق بدون سند ازدواج معمولا توسط کسانی پرسیده می شود که سند ازدواج خود را گم کرده اند . گم شدن قباله نکاح و یا گم کردن سند ازدواج به لحاظ قانونی مانع بزرگی برای طلاق گرفتن محسوب می شود و شاید به همین دلیل است که گاها بزرگترهای خانواده سند ازدواج و نکاحیه جوانان را پنهان می کنند تا به این طریق ، جلوی تصمیمات ناپخته و عجولانه بابت طلاق و جدایی زوجین جوان را بگیرند .

البته هرچند امکان طلاق بدون سند ازدواج حتی در مورد طلاق از طرف مرد وجود ندارد ، خوشبختانه سند ازدواج یک سند رسمی است که به موجب قانون در مراجع قانونی مربوطه یعنی در دفاتر ازدواج و طلاق به ثبت رسیده است و گم کردن و گم شدن آن ، مانع از دریافت دوباره آن نخواهد بود . بنابراین در صورتی که زوجین متوجه مفقود شدن سند قباله نکاح خود شوند ، می توانند با استفاده از راهکار مطرح شده در قسمت بعد ، یعنی گرفتن رونوشت سند عقد نامه اقدام به طلاق نمایند .

در صورت نداشتن سند ازدواج چگونه می توان برای طلاق اقدام کرد؟

همانطور که اشاره شد ، اصولا طلاق بدون سند ازدواج امکان پذیر نخواهد بود و یکی از ملزومات دادخواست طلاق ، ارائه سند ازدواج یا سند نکاحیه می باشد ؛ ولی خوشبختانه در صورتی که سند ازدواج مفقود و گم شده باشد ، باز هم راهکارهایی برای اقدام به طلاق وجود دارد که در این قسمت قصد داریم به بررسی این مطلب بپردازیم که در صورت نداشتن سند ازدواج و گم شدن قباله نکاح چگونه می توان برای طلاق اقدام کرد ؟

بر اساس قانون حمایت خانواده ، شوهر مکلف شده است که ازدواج دائم را در دفاتر ثبت ازدواج و طلاق به ثبت برساند که در صورت عدم ثبت آن ، به مجازات جرم عدم ثبت ازدواج دائم یعنی جزای نقدی درجه پنج و یا حبس تعزیری درجه هفت محکوم می شود . به لحاظ عرفی نیز مرسوم است که زوجین به دفاتر ازدواج و طلاق مراجعه و در آنجا عقد ازدواج خود را ثبت و سند ازدواج یا قباله نکاحیه خود را دریافت می کنند .

لذا با توجه به اینکه سند ازدواج در دفاتر ازدواج و طلاق به ثبت رسیده است ، در صورتی که سند ازدواج مفقود یا گم شده باشد و یا اینکه یکی از زوجین یا دیگری برای جلوگیری از اقدام به طلاق ، قباله ازدواج را برداشته باشد و یا اقدام به پاره کردن آن نموده باشد ، می توان به دفتر ثبت ازدواج و طلاقی که عقد نکاح در آن به ثبت رسیده است مراجعه کرده و با ارائه تعرفه مربوطه برای صدور سند نکاح که هر سال اعلام می شود ، تقاضای صدور رونوشت سند ازدواج یا قباله نکاح نمود .

با اعلام تاریخ عقد ازدواج توسط متقاضی ، دفترخانه می تواند رونوشت سند ازدواج را صادر کند که این رونوشت سند ازدواج تمام کارکردهای سند ازدواج قبلی را داشته و چون سند رسمی محسوب می شود با استناد به آن می توان در دادگاه برای طلاق اقدام کرد و در صورت طلاق از طرف زن ، برای مطالبه مهریه ، نفقه و سایر دعاوی خانوادگی نیز  آن را به عنوان ضمیمه دادخواست طلاق به دادگاه ارائه نمود .

در صورتی هم که سند ازدواج قدیمی بوده و سردفتر ازدواج و طلاق مربوطه فوت نموده و یا امتیاز دفتر ازدواج از وی سلب شده باشد ، معمولا کفیل یا جایگزینی برای وی تعیین می شود که با مراجعه به آن ، می توان سند عقدنامه جدید دریافت کرد . لازم به ذکر است دفترخانه ای که امور مربوط به دفترخانه منحل شده را انجام می دهد را می توان با مراجعه به ادارات ثبت احوال همان محل پیدا کرده و به آن مراجعه کرد .