1403/8/30 07:13
در بسیاری از مواقع پیش می آید که زوجین در زمان جدایی و طلاق ، دارای فرزند یا فرزندانی هستند . به غیر از مواردی که طرفین در مورد حضانت فرزندان و نحوه نگهداری از آن ها بین خودشان به توافقی رسیده باشند ، در سایر موارد باید براساس الزامات قانونی عمل کرد .
حضانت در واقع به معنای نگهداری و سعی در تربیت و آموزش کودک می باشد که براساس قانون مدنی حضانت دختران تا سن هفت سالگی با مادر و بعد از آن تا زمانی که دختر به سنی برسد که از حضانت والدین خود خارج شود ، با پدر می باشد .
البته این به آن معنا نیست که والدی که حضانت با او نیست حق ملاقات با فرزند را از دست می دهد ، بلکه والدین در هر صورت حق ملاقات با فرزند خود را در فواصل زمانی تعیین شده و یا توافق شده ، خواهند داشت . اما سوالی که در اینجا مطرح می شود ، آن است که دختر از چه زمانی می تواند در رابطه با انتخاب یکی از والدین برای زندگی تصمیم گیری کند ؟ در ادامه به توضیحات کاملی در خصوص سن قانونی و اختیارات دختر برای تصمیم گیری می پردازیم .
براساس ماده 1169 قانون مدنی : " برای حضانت و نگهداری طفلی که ابوین او جدا از یکدیگر زندگی میکنند ، مادر تا سن هفت سالگی اولویت دارد و پس از آن با پدر است . " حضانت دختر تا هفت سالگی با مادر می باشد مگر آنکه طرفین برخلاف آن توافقی کرده باشند .
البته این به آن معنا نیست که ، هزینه و مخارج زندگی فرزند در زمان زندگی با مادر ، برعهده مادر است بلکه پدر موظف است که مخارج و هزینه های زندگی و به اصطلاح نفقه فرزند خود را بپردازد . لازم به ذکر است که اگر پدر از تحویل طفل زیر هفت سال به مادرش امتناع کند ، مادر می تواند در دادگاه درخواست صدور دستور موقت مبنی بر استرداد فرزند را مطرح کند .
در صورتی که مادر در زمان حضانت فرزند ، اقدام به ازدواج کند ، پدر می تواند با مراجعه به دادگاه حضانت را از مادر سلب کرده و خودش حضانت دختر را عهده دار شود . حضانت فرزند دختر ، قانونا بعد از هفت سالگی تا زمانی که وی از حضانت خارج شده و بتواند در مورد آنکه پیش چه کسی می خواهد زندگی کند تصمیم بگیرد ، با پدر است .
فرزندان ، تا زمانی که به سن بلوغ برسند ، تحت حضانت والدین خود هستند و نمی توانند خودشان در مورد آنکه می خواهند پیش چه کسی زندگی کنند ، تصمیم بگیرند . اما از زمانی که به سن بلوغ می رسند ، قانونا تصمیم گیری و اختیار در خصوص آنکه می خواهند پیش چه کسی زندگی کنند ، با خودشان است .
بنابراین دختران بعد از نه سالگی ، می توانند انتخاب کنند که می خواهند نزد کدام یک از والدین خود زندگی کنند . البته در صورتی که دختر نزد مادر خود زندگی کند نیز باز هم پدر ملزم به پرداخت نفقه و هزینه های زندگی است . همچنین حق ملاقات والدین با فرزند خود همیشه محفوظ بوده و پدر یا مادری که حضانت را برعهده ندارد ، نمی توان از ملاقات فرزندش محروم کرد .
لازم به ذکر است که بر اساس ماده 1173 قانون مدنی در صورت حصول یکی از موارد ذیل ، ممکن است بنا به تشخیص دادگاه حضانت ساقط شود :
1- اعتیاد به الکل ، قمار و مواد مخدر به نحو زیان آور
2- داشتن فساد اخلاقی و اشتهار به استفاده از کلمات رکیک و فحش
3- مبتلا بودن به بیماری های روانی
4- سوء استفاده کردن از کودک و اجبار او به گدایی ، قاچاق و فحشا
5- ضرب و جرح و تکرار آن به نحوی که خارج از حد متعارف باشد .