موارد عزل متولی وقف و نحوه آن

چه در وقف عام و چه در وقف خاص ، متولی کسی است که به اداره امور مربوط به مال موقوفه می پردازد . این سمت توسط واقف ، بر اساس عقد وقف به متولی اعطا می شود . البته همانطور که در مقاله نحوه تعیین متولی ، گفتیم که روش های تعیین کردن متولی متفاوت است و گاهی اداره مال موقوفه توسط چند متولی یا اداره اوقاف صورت می گیرد . برای مثال گاهی اداره اوقاف در وقف عام ، وظیفه تولیت را بر عهده دارد . وظایف متولی طبق قانون و وقفنامه مشخص شده است ؛ این وظایف از قبیل دریافت اجرت موقوفه ، تقسیم آن بین موقوف علیهم ، تعمیر و نگهداری از مال موقوفه است . متولی موظف است بر اساس وظایفش عمل کند در غیر این صورت از ادامه وظایف خود عزل خواهد شد . از این رو در این مقاله به بررسی موارد عزل متولی از جمله عدم رعایت مصلحت موقوفه ، عدم رعایت وقف نامه و از دست دادن شرایط مورد نظر واقف می پردازیم .

عدم رعایت مصلحت موقوفه

اولین موردی که باعث عزل متولی می شود عدم رعایت مصلحت موقوفه توسط متولی است . در واقع متولی حق ندارد اقدام به عملی کند که به ضرر موقوفه است و در صورت اقدام به این کار می توان او را عزل کرد . نحوه عزل متولی در این مورد به این صورت است که سازمان اوقاف و امور خیریه زیر نظر معاونت مرتبط ابتدا به متولی تذکر می دهد و او را ملزم به رعایت مصلحت می کند ؛ بعد از آن در صورت عدم حصول نتیجه مثبت ، متولی عزل خواهد شد .  

عدم رعایت وقف نامه

مورد بعدی که می تواند منجر به عزل متولی شود عدم رعایت مقررات وقفنامه است . اگر متولی به هر علتی نتواند مقررات وقفنامه رعایت کند و به آن عمل کند عزل خواهد شد . عمل نکردن به مفاد وقفنامه می تواند به هر دلیلی از جمله ناتوانی متولی یا خیانت او باشد . در هر حال رعایت مفاد وقفنامه از وظایف متولی است و عدم رعایت باعث می شود تا متولی به همان ترتیبی که در مورد عدم رعایت مصلحت وقفنامه عزل شد ، عزل شود . یعنی نحوه عزل متولی به این صورت خواهد بود که ابتدا متولی ملزم به رعایت می شود و در صورتی که رعایت نکردن مفاد وقفنامه ادامه پیدا کرد ، توسط اداره اوقاف عزل خواهد شد .  

از دست دادن شرایط مورد نظر واقف

یکی دیگر از موارد عزل متولی مربوط به از دست دادن شرایط مورد نظر واقف است . اگر واقف در وقفنامه شرایط خاصی را برای مال موقوفه شرط کند ، متولی باید حایز این شرایط باشد . در صورتی که متولی این شرایط را نداشته باشد یا از دست بدهد ، می توان با استناد به شرایط مندرج در وقفنامه او را عزل کرد .