1403/9/7 19:27
در قانون مدنی مجموعه ای از حقوق و تکالیف ناشی از رابطه زوجیت مورد پیش بینی قرار گرفته است و در خصوص عدم انجام برخی از وظایف زناشویی ضمانت اجراهایی نیز مقرر شده است . یکی از این وظایف قانونی لزوم حسن معاشرت زوجین با یکدیگر می باشد که هر دوی زن و شوهر را موظف به زندگی در کنار یکدیگر نموده و آنها را به وفاداری و سازگاری با یکدیگر در زندگی مشترک ترغیب می نماید .
علاوه بر این ، زن موظف به تمکین از شوهر خود بوده و مرد نیز مکلف به پرداخت نفقه زن می باشد . به همین دلیل ، اگر زن یا مرد خانه و زندگی مشترک خود را ترک کرده و به محل دیگری بروند ، امکان ایفای وظایف زناشویی در قبال همسر خود را نخواهد داشت که جزییات حقوقی این موضوع یعنی ترک کردن زندگی خانوادگی و منزل مشترک از جانب مرد یا زن نیازمند بررسی دقیق می باشد .
به همین مناسبت ، در ادامه این مقاله قصد داریم به بررسی این موضوع که ترک منزل یا خانه توسط شوهر به چه معناست پرداخته و سپس حکم قانونی ترک منزل توسط شوهر و آثار و پیامدهای آن را توضیح دهیم .
ترک منزل یا خانه از طرف مرد
به موجب قانون مدنی ، مرد موظف است که در عقد دائم به همسر خود نفقه بپردازد و همچنین به لحاظ عرفی و اخلاقی موظف به تامین نیازهای زناشویی وی می باشد . به همین دلیل ، می توان گفت سوء معاشرت مرد با همسر نیز یکی از مصادیق عدم تمکین یا نشوز مرد در قبال همسر می باشد که ممکن است زن را با عسر و حرج یا سختی غیر متعارف ناشی از سوء رفتار مرد مواجه سازد .
لذا در صورتی که مرد با ترک کردن خانه مشترک به محل دیگری رفته به نحوی که از وی خبری هم در دست نباشد و به همین لحاظ قادر به ایفای وظایف مشترک زناشویی نباشد ، می توان از ترک منزل از سوی شوهر سخن گفت که همچون ترک منزل توسط زن ، همراه با آثار و پیامدهای حقوقی و قانونی می باشد که در ادامه این مطلب ، قصد داریم آثار و پیامدها و همچنین احکام قانونی و مجازات مربوط به ترک خانه توسط شوهر را مورد بررسی قرار بدهیم .
حکم قانونی ترک منزل توسط شوهر چیست؟
همانگونه که در قسمت قبل اشاره نمودیم ، ترک منزل از سوی شوهر ، به رفتاری گفته می شود که توام با عدم ایفای وظایف و مسئولیت های خانوادگی از سوی مرد خواهد بود . به همین دلیل ، در مجموعه قوانین مربوط به حقوق خانواده ، می توان احکام قانونی در رابطه با ترک خانه توسط شوهر به عنوان یکی از دعاوی خانوادگی را یافت که در صورت ترک نمودن منزل ، قابل اعمال بر مرد خواهند بود .
بنابراین در این قسمت قصد داریم به این پرسش مهم پاسخ دهیم که حکم قانونی ترک منزل از جانب شوهر چیست ؟ و به عبارت بهتر ، ترک منزل از طرف مرد چه آثار و پیامدهای قانونی و احیانا مجازات هایی را به همراه خواهد داشت ؟
الف ) امکان مطالبه نفقه توسط زن
یکی از مهم ترین آثار قانونی و احکام مربوط به ترک خانه توسط شوهر ، آن است که زن می تواند به دادگاه صلاحیت دار مراجعه کرده و از بابت عدم پرداخت نفقه خود در صورت ترک منزل شوهر ، اقدام قانونی نماید . این اقدام قانونی به دو طریق امکان پذیر خواهد بود :
نخست اینکه زن با مراجعه به شورای حل اختلاف و یا دادگاه خانواده ، قادر است که نفقه خود را مطالبه کند ؛ بی آنکه تقاضای رسیدگی کیفری به ترک منزل از جانب شوهر نماید . در این حالت ، از آن جهت که ترک کردن خانه توسط زوج امکان پرداخت نفقه به زن را نیز از بین برده است ، دادگاه حکم به پرداخت نفقه از سوی مرد صادر می کند .
دوم آنکه ترک کردن خانه توسط مرد به زن این امکان را نیز خواهد داد که علیه زوج شکایت کیفری ترک انفاق اقامه کرده که در صورت اثبات این موضوع در دادسرا ، مرد به مجازات عدم پرداخت نفقه محکوم خواهد شد . لازم به ذکر است که مجازات قانونی عدم پرداخت نفقه به زن عبارت است از حبس تعزیری درجه شش یعنی محکومیت به حبس از سه ماه و یک روز تا پنج ماه حبس .
ب ) ایجاد شدن حق طلاق برای زن
یکی دیگر از آثار قانونی مهمی که در ارتباط با ترک منزل مرد وجود دارد ، آن است که امکان طلاق از طرف زن پس از ترک کردن خانه از سوی شوهر به وجود می آید . به این صورت که اگر مردی بدون داشتن عذر یا دلیل موجه ، زندگی خانوادگی و منزل مشترک با زوجه را ترک کرده باشد و یا به مدت شش ماه متوالی ( یا پشت سر هم ) و یا نه ماه متناوب ( با وقفه ) ترک منزل کرده باشد ، زن این امکان را خواهد داشت که به دادگاه خانواده مراجعه کرده و تقاضای طلاق کند .
دلیل این امر هم آن است که در این شرایط ، اصولا زن دچار عسر و حرج می شود و حتی بدون حضور مرد ، دادگاه ممکن است حکم طلاق زن را به دلیل ترک کردن خانه صادر نماید . البته ترک کردن زندگی خانوادگی از سوی مرد زمانی سبب ایجاد حق طلاق برای زن خواهد شد که غیر موجه بودن ترک منزل توسط زوج احراز بشود که این موضوع به موجب بند ( ح ) از موارد شروط ضمن عقد نکاح مندرج در سند ازدواج زوجین به رسمیت شناخته شده است و یکی از موجبات حق طلاق زن به خاطر ترک کردن خانه از جانب مردان محسوب خواهد شد .