طلاق به دلیل عسر و حرج زوجه

یکی از موارد طلاق بر اساس قانون مدنی ، طلاق از طرف زن می باشد که صرفا با ارائه دلایلی خاص توسط زن برای رسیدگی امکان پذیر خواهد بود . در واقع بر اساس قانون این مرد است که اختیار طلاق دادن همسر خود را دارد و زن برای اینکه بتواند از همسر خود جدا شود باید دلایل موجه و منطقی به دادگاه ارائه کند که یکی از دلایل زن برای گرفتن حق طلاق ، استناد به عسر و حرج می باشد . عسر و حرج یا سختی شدید و غیر متعارفی که زن را در طول زندگی مشترک دچار آسیب می کند به زن این اجازه را می دهد تا با مراجعه به دادگاه دادخواست طلاق بر مبنای عسر و حرج را نماید و در صورتی که دادگاه عسر و حرج زن را موجه تشخیص داد ، حکم به طلاق زوجه بر اساس عسر و حرج صادر خواهد کرد . به همین مناسبت در ادامه این مقاله قصد داریم به بررسی طلاق به دلیل عسر و حرج زوجه بپردازیم . بنابراین پس از بررسی معنای عسر و حرج ، به بررسی  طلاق به دلیل عسر و حرج زوجه و موارد طلاق به دلیل عسر و حرج زوجه خواهیم پرداخت .

معنای عسر و حرج زوجه

علاوه بر پیش بینی شروط ضمن عقد نکاح ، یکی از مهم ترین روش هایی که با استناد به آن زن می تواند به دادگاه مراجعه کرده و دادخواست طلاق بدهد ، عسر و حرج زوجه در زندگی مشترک می باشد . به طور کلی عسر و حرج در مفهوم سختی ، مضیقه و دشواری آمده است و از آن جهت که به لحاظ شرعی و عقلی و منطقی ادامه زندگی در چنین شرایطی به نفع زن نیست ، قانونگذار عسر و حرج زن را مبنایی برای طلاق قرار داده است و در ماده 1130 همین قانون مفهوم عسر و حرج زوجه برای طلاق را مورد اشاره قرار داده است که بر اساس آن : " در صورتی که دوام زوجیت موجب عسر و حرج زوجه باشد ، وی می‌تواند به حاکم شرع مراجعه و تقاضای طلاق کند . چنان چه عسر و حرج مذکور در محکمه ثابت شود ، دادگاه می‌تواند زوج را اجبار به طلاق نماید و در صورتی که اجبار میسر نباشد ، زوجه به اذن حاکم شرع طلاق داده می‌ شود " . 

طلاق به دلیل عسر و حرج زن

همانگونه که در قسمت قبل ذکر شد ، عسر و حرج زوجه در عقد نکاح می تواند یکی از موارد طلاق به درخواست زوجه باشد . به همین دلیل در این قسمت به بررسی طلاق به دلیل عسر و حرج زن خواهیم پرداخت :

اولا ؛ عسر و حرج زن در ازدواج زمانی محقق می شود که ادامه رابطه زوجیت برای زن دشوار بوده و مشقت و دشواری غیر متعارفی را برای زوجه ایجاد کند .

ثانیا ؛ در صورتی که زن دچار وضعیت عسر و حرج شود می تواند به دادگاه خانواده مراجعه کند و دادخواست طلاق بر اساس عسر و حرج بدهد .

ثالثا ؛ در صورتی که قاضی دادگاه عسر و حرج و به مشقت افتادن زن در طول زندگی مشترک را احراز کند ، می تواند حکم طلاق بر مبنای عسر و حرج زن را صادر کند تا بتواند با طی تشریفات طلاق ، از همسرش جدا شود .

رابعا ؛ در طلاق بر اساس عسر و حرج زن نیازی نیست که حتما مرد راضی به طلاق دادن زن باشد و در صورتی که مرد از طلاق دادن همسر خود امتناع نماید ؛ زوجه با حکمی که قاضی دادگاه صادر می کند طلاق داده می شود . 

موارد طلاق بر مبنای عسر و حرج زن

در تبصره ماده 1130 قانون مدنی برخی از مهم ترین مواردی که عسر و حرج زن تلقی می شوند و دادگاه با استناد به آنها می تواند حکم طلاق زوجه با عسر و حرج را صادر نماید مورد اشاره قرار گرفته است ؛ با این حال این موارد حصری نیستند . به این معنا که هر علت و دلیل دیگری که زن را با سختی غیر متعارف در زندگی زناشویی مواجه کند می تواند علت و دلیل طلاق زن بر مبنای عسر و حرج محسوب شود . به عنوان مثال طلاق به علت عقیم بودن مرد یکی از نمونه های طلاق به دلیل عسر و حرج زن محسوب می شود .

1 - ترک زندگی خانوادگی توسط زوج ؛ حداقل به مدت شش ماه متوالی و یا نه ماه ‌متناوب در مدت یک سال بدون عذر موجه  .

2 - اعتیاد زوج به یکی از انواع مواد مخدر و یا ابتلای وی به مشروبات الکلی که به ‌اساس زندگی خانوادگی خلل وارد آورد و امتناع یا عدم امکان الزام وی به ترک آن در مدتی‌ که به تشخیص پزشک برای ترک اعتیاد لازم بوده است . در صورتی که زوج به تعهد خود عمل ننماید و یا پس از ترک ، مجددا به مصرف‌ موارد مذکور روی آورد ، بنا به درخواست زوجه ، طلاق انجام خواهد شد . و امکان سلب حضانت از پدر به دلیل اعتیاد نیز وجود خواهد داشت .

3 - محکومیت قطعی زوج به حبس پنج سال یا بیشتر .

4 - ضرب و شتم یا هرگونه سوء‌ رفتار مستمر زوج که عرفا باتوجه به وضعیت زوجه ‌قابل تحمل نباشد . کتک زدن زن علاوه بر اینکه ممکن است پیامدهای کیفری برای مرد به همراه داشته باشد ، یکی از موارد شایعی است که به زن اختیار طلاق به دلیل عسر و حرج را خواهد داد و امکان شکایت از مرد در دادسرا نیز وجود خواهد داشت .

5 - ابتلای زوج به بیماری ‌های صعب ‌العلاج روانی یا ساری یا هر عارضه صعب ‌العلاج ‌دیگری که زندگی مشترک را مختل نماید . توضیح بیشتر در خصوص موارد طلاق زن بر اساس عسر و حرج را را به مقاله مصادیق عسر و حرج در قوانین موکول می کنیم .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد طلاق به دلیل عسر و حرج زوجه به سایت عدل نوین مراجعه کنید . کارشناسان مرکز عدل نوین نیز آماده اند تا به سوالات شما عزیزان پاسخ دهند.