در چه مواردی زن مجاز به عدم تمکین است؟

یکی از تکالیفی که به موجب قانون و شرع ، از زمان عقد ازدواج بر عهده زن و مرد گذاشته شده ، تمکین می باشد . به عبارت دیگر ، تمکین وظیفه ای است که بر عهده زوجین گذاشته شده است و این وظیفه حقی است برای طرف مقابل . اما ایفای این وظیفه ، مطلق و بی حد و مرز نیست ؛ بلکه در قانون و شرع مواردی برای مجاز بودن عدم تمکین از جانب زن بر شمرده شده است .

در این صورت ، نمی توان زن را مجبور به این کار کرد و این عدم تمکین سبب از بین رفتن حق نفقه زن نخواهد شد . بنابراین در این مقاله مواردی که زن مجاز به عدم تمکین است و به عبارتی از اجازه قانونی برای عدم تمکین برخوردار است را بیان می کنیم .  

مواردی که زن مجاز به عدم تمکین است .

بر اساس قانون ، در برخی از موارد ، زن از اجازه قانونی برای عدم تمکین برخوردار است . در همین راستا ، زن می تواند در صورت وجود موارد قانونی برای عدم تمکین ، نه تنها از تمکین نسبت به همسرش خودداری کند ، کماکان از حق نفقه برخوردار باشد . مواردی که زن مجاز به عدم تمکین است را می توان شامل موارد زیر دانست :

- ابتلای شوهر به امراض جنسی و مقاربتی

بر اساس ماده 1127 قانون مدنی " هرگاه شوهر بعد از عقد مبتلا به یکی از امراض مقاربتی و جنسی گردد ، زن حق دارد که از نزدیکی با او خودداری و امتناع نماید ، امتناع به علت مزبور مانع از حق نفقه نخواهد بود " . بنابراین ، بر اساس این ماده ، در صورتی که مرد به یکی از امراض مقاربتی مبتلا شود ، زن تا جایی که از سرایت آن بیماری مصون باشد ، می تواند از نزدیکی با شوهر امتناع کند .

از آن رو که پرداخت نفقه در گروی تمکین زن از مرد می باشد ، اما به دلیل آنکه این عدم تمکین برای حفظ زن از بیماری های جنسی است ، در صورتی که به دلیل این نوع بیماری ها زن تمکین نکرد ، همچنان از حق نفقه برخوردار است و مرد نمی تواند بدلیل عدم تمکین در چنین شرایطی از پرداخت نفقه زن خودداری کند . در غیر این صورت ، به مجازات عدم پرداخت نفقه محکوم می شود .

نکته قابل توجه در این خصوص این است که عدم تمکین در این ماده ناظر بر تمکین خاص می باشد ؛ یعنی عدم تمکین زن فقط در خصوص روابط زناشویی آنهاست و کماکان زن باید تمکین عام کند .  

- ضرر بدنی ، مالی و شرافتی

بنابر ماده 1115 قانون مدنی ، " اگر بودن زن با شوهر در یک منزل متضمن خوف ضرر بدنی یا مالی یا شرافتی برای زن باشد ، زن می تواند مسکن جداگانه اختیار کند و در صورت ثبوت مظنه ضرر مزبور ، محکمه حکم بازگشت به منزل شوهر را نخواهد داد و مادام که زن در بازگشت به منزل مزبور معذور است ، نفقه بر عهده شوهر خواهد بود " . بنابراین ، اگر زندگی با شوهر زیر یک سقف یا تمکین از شوهر برای زن خطری در پی داشته باشد ، می تواند از تمکین خودداری کند و کماکان حق نفقه او باقیست .

- تعیین محل زندگی توسط زن

مطابق ماده 1114 قانون مدنی " زن باید در منزلی که شوهر تعیین می کند سکنی نماید ؛ مگر آنکه اختیار تعیین منزل به زن داده شده باشد " . بنابراین ، در صورتی که حق تعیین منزل به زن داده شده باشد ، زن می تواند از زندگی کردن در منزل مشترک با مرد خودداری کند ؛ اما کماکان موظف است که در خصوص وظایف زناشویی از شوهر خود تمکین نماید .

- بیماری زن

در صورتی که زن دچار بیماری شده باشد می تواند از تمکین خاص خودداری کند . برخی از بیماری ها در زن مجوزی قانونی و مشروع برای عدم تمکین خاص به شمار می روند . مثل رَتَق و قَرَن که به معنای مسدود بودن آلت تناسلی زن می باشند ، عدم تمکین زن را مشروع می کنند . همچنین در شرایطی که زن در عادت ماهیانه باشد ، می تواند از تمکین خودداری کند و این هم یکی از موارد مجاز عدم تمکین محسوب می شود .  

- استفاده از حق حبس

یکی دیگر از مواردی که زن مجاز به عدم تمکین است ، حالتی است که زن از حق حبس خود استفاده کند . بر اساس ماده 1085 قانون مدنی ، " زن می تواند تا مهر به او تسلیم نشده از ایفاء وظایفی که در قبال شوهر دارد امتناع کند ؛ مشروط بر اینکه مهر او حال باشد و این امتناع مُسقط حق نفقه نخواهد بود " . به عبارت دیگر ، اگر بین زوجین رابطه زناشویی برقرار نشده باشد ، زن می تواند تا زمانی که تمام مهریه به او پرداخت نشده است ، از شوهر خود تمکین نکند که در این صورت ، باز هم دارای حق نفقه خواهد بود .

- واجبات شرعی

مثلا در ایام حج ، روزه و یا اعتکاف ، زن می تواند از تمکین خاص خودداری نماید .  

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد مواردی که زن مجاز به عدم تمکین است، به سایت عدل نوین مراجعه کنید . کارشناسان مرکز عدل نوین نیز آماده اند تا به سوالات شما عزیزان پاسخ دهند.