نفقه به چه کسانی تعلق می گیرد؟

هنگامی که عقد نکاح میان زن و مردی به درستی انجام شد ، شرع و قانون مجموعه ای از حقوق و تکالیف را در ارتباط میان زن و مرد برقرار می کند . یکی از این تکالیف آن است که مرد به همسر خود نفقه یا خرجی بدهد . البته در مقابل این تکلیف از سوی مرد ، زن نیز وظیفه دارد که در برابر همسر خود تمکین کند . به عبارت دیگر ، عدم تمکین از سوی زن سبب می شود که دیگر مرد وظیفه ای در قبال پرداخت نفقه به ایشان نداشته باشد . به همین مناسبت ، در این مقاله می خواهیم به این سوال بپردازیم که نفقه به چه کسانی تعلق میگیرد ؟ در پاسخ به این سوال نفقه زن در ازدواج دائم ، نفقه زن در ازدواج موقت ، نفقه زن در صورت تمکین ، نفقه زن در صورت عدم تمکین را مورد بررسی قرار می دهیم .  

نفقه زن در ازدواج دائم

بر اساس قانون مدنی ، در عقد دائم نفقه زن بر عهده شوهر است . همانگونه که از این ماده مشخص است ، پرداخت نفقه زن در ازدواج دائم بر عهده همسر اوست . در این خصوص ، زن هیچگونه تکلیفی بابت تامین نفقه نخواهد داشت ، حتی در صورتی که زن شاغل باشد و درآمد کافی هم داشته باشد ، باز هم مرد مکلف است که به او نفقه بپردازد و از این تکلیف معاف نخواهد شد . میزان نفقه زن نیز بر حسب عرف ، سن و سال زن ، جایگاه اجتماعی او و مسائلی از این قبیل تعیین می شود . نکته مهم در خصوص نفقه زن در عقد دائم این است که به محض اینکه خطبه عقد نکاح میان زن و مرد جاری شد ، زن می تواند از همسر خود نفقه بخواهد . 

نفقه زن در ازدواج موقت

بر عکس عقد دائم که مرد را مکلف به پرداخت نفقه به همسر خود می کند ، در عقد موقت مرد الزامی به پرداخت نفقه به همسر خود نخواهد داشت . به حکم قانون مدنی ، در عقد موقت یا صیغه ، اصولا زن حقی بابت مطالبه نفقه ندارد . اما در دو حالت زن می تواند بابت نفقه خود در عقد موقت اقدام کند . نخست در حالتی است که زن و مرد ضمن عقد موقت پرداخت نفقه به زن را شرط کرده باشند ، دوم در صورتی است که عقد بر مبنای آن خوانده شده باشد که مرد به همسر خود نفقه بپردازد . در چنین حالتی مرد مکلف به پرداخت نفقه می شود .

نفقه زن در صورت تمکین

از جمله تکالیف متقابل زن و مرد در زندگی مشترک ناظر به تمکین و پرداخت نفقه است . به همین دلیل ، بر اساس حکم شرع و قانون زن مکلف است که در مقابل همسر خود تمکین کند . در صورتی که زن تمکین کرد ، از حق نفقه برخوردار است . اما در صورتی که تمکین نکند ، این حق را از دست خواهد داد و مرد الزامی جهت پرداخت نفقه به وی نخواهد داشت . تمکین به معنای آن است که زن ، شوهر خود را در امورات کلی زندگی خانوادگی و روابط زناشویی  اجابت نماید . به همین دلیل ، انواع تمکین را می توان شامل تمکین عام و تمکین خاص دانست . به عنوان نمونه زن باید در منزل شوهر خود سکونت نماید ؛ مگر اینکه حق تعیین مسکن را حین عقد نکاح شرط کرده باشد . 

نفقه زن در صورت عدم تمکین

گفتیم که زن مکلف است در برابر شوهر خود تمکین نماید . در غیر این صورت ، مجازات عدم تمکین زن یا به عبارتی آثار این عدم تمیکن از جانب زن شامل قطع شدن نفقه وی خواهد شد ، بعلاوه اینکه شوهرش می تواند با مراجعه به دادگاه خانواده ، اجازه ازدواج مجدد هم بگیرد . بنابراین ، در حالت کلی نفقه زن در صورت عدم تمکین از بین می رود . البته این امر استثنائاتی هم دارد . بر اساس قانون مدنی ، در مواردی زن مجاز است که از شوهر خود تمکین نکند . مثلا اگر مرد مبتلا به بیماری های مقاربتی باشد ، یا زن بیمار بوده و نتواند تمکین خاص کند ، همچنین در مواردی که زن از حق حبس در عقد ازدواج استفاده می کند ، به حکم قانون می تواند و اجازه دارد که از شوهر خود تمکین نکند . در این حالت دیگر نمی توان به وی عنوان زن ناشزه داد . به همین دلی ، همچنان از حق نفقه هم برخوردار خواهد بود .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد نفقه به سایت عدل نوین مراجعه کنید . کارشناسان مرکز عدل نوین نیز آماده اند تا به سوالات شما عزیزان پاسخ دهند.