صیغه و شرایط آن

از جمله انواع عقد نکاح بر اساس قانون ، عقد موقت یا صیغه می باشد که شرایط صیغه و احکام آن به صورت پراکنده در قوانینی همچون قانون مدنی و قانون حمایت خانواده مطرح شده است ؛ اما فارغ از میزان پذیرش فعلی این نوع عقد در جامعه ، احکام و شرایط آن نیازمند تبیین بیشتری می باشند . به همین مناسبت قصد داریم به بررسی این سوال بپردازیم که عقد موقت چیست و چه شرایطی دارد . بنابراین ، در این مقاله به بررسی موضوعاتی همچون صیغه چیست ، نفقه زن در صیغه ، ارث زوجین در صیغه موقت ، انحلال عقد موقت یا صیغه ، عده زن در عقد موقت و ثبت صیغه خواهیم پرداخت .

عقد موقت چیست؟

در فقه شیعه ، یکی از انواع عقد نکاح ، عقد نکاح موقت می باشد که به آن صیغه یا ازدواج موقت نیز گفته می شود . عقد موقت ، در واقع عقدی است که بر خلاف عقد دائم ، برای مدت زمان مشخص و معینی جاری می شود و زن و مرد را به زوجیت یکدیگر در می آورد . بر این اساس ، از جمله شرایط صحت عقد صیغه ، تعیین مدت و تعیین مهریه صیغه است . به بیان دیگر ، هنگام جاری شدن صیغه عقد موقت مهریه زن و مدت دقیق عقد بایستی مشخص و معلوم باشد ؛ در غیر اینصورت عقد موقت یا صیغه صحیح نیست . 

نفقه در عقد موقت

سوال مهمی که معمولا در خصوص صیغه مطرح می شود ، در مورد نفقه زن در عقد موقت است . به بیان دیگر ، آیا مرد موظف است که در عقد موقت یا صیغه به همسر خود نفقه دهد ؟ در عقد دائم مرد مکلف است که نفقه زن خود را تامین نماید ؛ اما مطابق قانون مدنی ، مرد تکلیفی بابت پرداخت نفقه به همسر موقت خود ندارد . بلکه زن تنها در صورتی مستحق نفقه در ازدواج موقت است که توافقی حاصل شده باشد یا عقد بر مبنای آن جاری شده باشد . 

ارث در عقد موقت

به موجب قانون مدنی ، در عقد دائم رابطه توارث میان زن و مرد شکل می گیرد و آنها در صورت فوت دیگری از هم ارث می برند . اما در صیغه رابطه توارثی میان زن و مرد شکل نمی گیرد . یعنی اگر یکی از مرد و زنی که به عقد موقت به زوجیت هم در آمده اند فوت کند ، دیگری از ایشان ارث نمی برد . بنابر نظر صحیح تر ، شرط ارث هم در عقد موقت صحیح نیست . 

انحلال عقد موقت

در قانون مدنی ، راه های انحلال عقد موقت مطرح شده است . بر اساس آن عقد موقت یا صیغه به روش های زیر منحل می شود :

- فوت یکی از زوجین ؛

- بذل مدت ؛ که به معنای بخشیدن مدت زمان باقی مانده از صیغه است . بذل مدت عقد موقت از جمله اختیارات شوهر می باشد و هر زمان که بخواهد می تواند مدت باقی مانده را به زن ببخشد و به عقد وقت خاتمه دهد  

- انقضای مدت ؛ انقضای مدت در عقد موقت عبارت است از پایان یافتن مهلت یا مدتی که حین عقد موقت یا صیغه تعیین شده است .

عده زن در عقد موقت

پس از انحلال عقد ، لزوم نگه داشتن عده توسط زن موضوع بسیار مهمی است . بر اساس قانون مدنی ، عده زن در عقد موقت در صورت بذل مدت و انقضای مدت دو طُهر است ؛ ولی اگر زن به اقتضای سن باید عادت ماهیانه داشته باشد ولی به دلایلی عادت ماهیانه نبیند ، مدت عده چهل و پنج روز خواهد بود . اگر هم در حین عقد موقت شوهر فوت کند ، زن باید مدت عده وفات که چهار ماه و ده روز است را عده نگه دارد . 

ثبت عقد موقت

به موجب قانون حمایت خانواده ، مرد مکلف به ثبت ازدواج دائم می باشد ؛ اما اصولا ثبت ازدواج موقت یا ثبت صیغه تکلیفی نیست ؛ بلکه امری اختیاری می باشد . به همین دلیل ، قاعدتا مرد تکلیفی در این خصوص ندارد ؛ مگر در سه مورد که بر اساس آن ثبت عقد موقت اجباری شده است . بر این اساس ، ثبت عقد موقت در سه مورد الزامی است که عبارتند از باردار شدن زوجه ؛ توافق طرفین و شرط کردن ضمن عقد .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد صیغه و شرایط آن به سایت عدل نوین مراجعه کنید . کارشناسان مرکز عدل نوین نیز آماده اند تا به سوالات شما عزیزان پاسخ دهند.