شرایط صحت عقد نکاح

یکی از مهمترین عقودی که در جامعه ما وجود دارد عقد ازدواج یا عقد نکاح است . قانونگذار در قانون مدنی یکسری شرایطی را مقرر کرده است که تنها در صورت وجود آنها عقد صحیح است . این شرایط درباره عقد ازدواج هم صدق می کند . به این معنا که در صورت وجود این شرایط عقد ازدواج درست است و در غیر این صورت عقد صحیح نیست . مانند اینکه طرفین بالغ باشند ، قصد ازدواج داشته باشند و ... . به همین دلیل در این مقاله شرایط صحت عقد نکاح اعم از قصد و رضای طرفین ، اهلیت طرفین ، موضوع و جهت عقد نکاح را مورد بررسی قرار می دهیم .  

قصد و رضای طرفین

یکی از موضوعات مهم در خصوص صحت عقد ازدواج ، قصد و رضای طرفین است . زن و مردی که می خواهند به عقد هم درآیند باید قصد انجام این کار را داشته باشند ؛ یعنی نباید مست یا بیهوش باشند که در این صورت عقد باطل است .  همچنین ، باید به انجام این عقد رضایت داشته باشند . بنابراین ، اگر هریک از آنها تحت تاثیر دیگری مجبور به نکاح بشوند ، عقد نافذ نیست . بر اساس ماده 1070 قانون مدنی رضایت زوجین شرط نافذ بودن عقد است . یعنی اگر یکی از زوجین به عقد رضایت نداشته باشند ، عقد غیر نافذ است ؛ لکن این شخص می تواند بعدا آن را تنفیذ نماید .  

اهلیت طرفین

در اصطلاح حقوقی اهلیت داشتن به این معناست که شخص بالغ ، رشید و عاقل باشد . یعنی به سن بلوغ رسیده باشد ، رشید شده باشد و دیوانه یا مجنون نباشد . برای مطالعه بیشتر درباره بلوغ ، رشد و جنون کلیک کنید .  

بر اساس ماده 1041 قانون مدنی " عقد نکاح دختر قبل از رسیدن به سن 13 سال تمام شمسی و پسر قبل از رسیدن به سن 15 سال تمام شمسی منوط است به اذن ولی ، به شرط رعایت مصلحت با تشخیص دادگاه صالح " .

در مورد سفیه یا کسی که به سن رشد نرسیده است ، قانونگذار محدودیتی را برای ازدواج در نظر نگرفته است . چرا که بر اساس قانون مدنی شخص سفیه توانایی تصرف در اموال و حقوق مالی خود را ندارد . اما عقد ازدواج یکی از عقد غیر مالی است . بجز در خصوص مهریه که جنبه مالی دارد و نیازمند اجازه ولی یا قیّم او است .

در مورد مجنون یا دیوانه نیز به دلیل اینکه هیچ قصدی وجود ندارد ، ازدواج او صحیح نیست . اگر جنون او پیش از رسیدن به سن بلوغ وجود داشته و ادامه یابد ، ولی او می تواند به نیابت از او برای عقد ازدواج منعقد کند . اما اگر پس از رسیدن به سن بلوغ دیوانه شود ، قیم می تواند با اجازه دادستان به نیابت از طرف وی برای وی عقدی منعقد کند .

موضوع و جهت عقد نکاح

زن و شوهر در عقد نکاح باید دقیقا معلوم و مشخص باشند . بر اساس ماده 1067 قانون مدنی تعیین زن و مرد به نحوی که برای هیچ یک از طرفین در شخص طرف دیگر شبهه نباشد ، شرط صحت نکاح است . لذا اشتباه در شخص طرف عقد ازدواج می تواند در مواردی سبب ایجاد حق فسخ ازدواج شود . بعلاوه این ، اگر عقد منعقد شده بین طرفین ، عقد موقت باشد ، لزوما بایستی مدت عقد موقت و مهریه عقد موقت تعیین شده باشد ؛ در غیر اینصورت عقد باطل است .  

علاوه بر این ، جهت ازدواج یا هدف ازدواج بایستی یک هدف مشروع باشد . مثل زندگی مشترک و رابطه زوجیت . اما اگر هدف از ازدواج یک هدف نامشروع باشد ، عقد باطل است .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد شرایط صحت عقد نکاح به سایت عدل نوین مراجعه کنید . کارشناسان مرکز عدل نوین نیز آماده اند تا به سوالات شما عزیزان پاسخ دهند.