حکم شهادت کذب در دادگاه و مجازات آن

گواهی یا شهادت دادن در دادگاه به معنای آن است که یک فرد از دیده ها و شنید ها و محسوسات خود و یا سایر اطلاعاتی که به طور اتفاقی از موضوعی پیدا کرده است نزد دادگاه یا مراجع قضاوتی سخن گوید و با توجه به این تعریف ، شهادت کذب به معنای آن است که شخص در خصوص موضوعی متوسل به دروغ شود و اموری که ندیده ، نشنیده یا اطلاعی از آن ندارد را بازگو کند . به جهت اینکه شهادت هنوز هم یکی از مهم ترین ادله اثبات دعوا محسوب می شود و موضوعات حقوقی و کیفری مهمی را می توان به وسیله شهادت اثبات نمود ، شهادت کذب یا شهادت دروغ می تواند تاثیری منفی بر جریان پرونده داشته و حقوق طرف مقابل را تضییع کند . 

مجازات شهادت کذب

همانگونه که اشاره شد ، شهادت کذب یا شهادت دروغ پیامدهای سوئی بر جریان رسیدگی به پرونده خواهد داشت و به همین علت بر اساس قوانین و مقررات کیفری شهادت کذب جرم محسوب شده و برای آن مجازات در نظر گرفته شده است . بر اساس ماده 650 قانون مجازات اسلامی ، شهادت دروغ نزد مقامات رسمی جرم شمرده شده است که بر اساس این ماده : " هر کس در دادگاه نزد مقامات رسمی شهادت دروغ بدهد ، به سه ماه و یک روز تا دو سال حبس و یا به یک میلیون و پانصد هزار تا دوازده میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد " . علاوه بر این ، در تبصره این ماده نیز مجازات دیگری برای شهادت کذب مقرر شده است که به موجب آن : " مجازات مذکور در این ماده علاوه بر مجازاتی است که در باب حدود و قصاص و دیات برای شهادت دروغ ذکر گردیده است " . بنابراین اگر کسی در دادگاه و نزد مقامات رسمی شهادت کذب داد مجازات همان است که در این ماده مقرر شده است ؛ لکن در قسمت های مختلف قانون مجازات اسلامی مثل بخش حدود و قصاص و دیات نیز برای کسی که شهادت کذب داده و شخصی به موجب این شهادت کذب به حد ، قصاص یا دیه محکوم شده است نیز مجازاتی جداگانه در نظر گرفته شده است . 

پیامد حقوقی شهادت کذب

علاوه بر اینکه شهادت دروغ جرم است و سبب مجازات شاهد آن می شود ، شهادت کذب پیامدهای حقوقی نیز به همراه داشته و آن بی اثر شدن شهادت دروغ یا شهادت کذب است . به موجب ماده 1319 قانون مدنی : در صورتی که معلوم شود گواه بر خلاف واقع شهادت داده است ، به شهادت او ترتیب اثر داده نمی شود . بر اساس این ماده در صورتی که کذب بودن شهادت پیش از صدور رای قطعی برای دادگاه مشخص شود ، دادگاه بدون توجه به این شهادت کذب تصمیم گیری می نماید و هر گاه پس از صدور رای قطعی دروغ بودن گواهی آشکار شود ، این رای قابل واخواهی ، تجدید نظر خواهی و یا فرجام خواهی می باشد که با این اعتراض ، دادگاه به شهادت ترتیب اثر نمی دهد و با چشم پوشی از آن رسیدگی و اتخاذ تصمیم می کند .

اما هر گاه کذب بودن شهادت پس از نهایی شدن حکم ( پایان مهلت تجدیدنظر خواهی ، فرجام خواهی و واخواهی از حکم غیابی ) مشخص شود ، ممکن است بتوان با اثبات " حیله و تقلب طرفی که گواهی دروغ به نفع او داده شده است " ، از رای صادر شده اعاده دادرسی نمود . 

علاوه بر بی اثر شدن گواهی کذب در دادگاه ، شهادت دروغ پیامد حقوقی دیگری نیز به همراه دارد و آن اقامه دعوای مسئولیت مدنی علیه گواه کذب و حتی شخصی است که از گواهی کذب بهره مند شده است . به این معنا که می توان هزینه ها و خساراتی که از بابت شهادت کذب وارد شده است را با اثبات کذب بودن گواهی یا شهادت از دادگاه حقوقی مطالبه نمود . 

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد حکم شهادت کذب در دادگاه و مجازات آن ، موارد و مهلت آن به سایت عدل نوین مراجعه کنید . کارشناسان مرکز عدل نوین نیز آماده اند تا به سوالات شما عزیزان پاسخ دهند.