آثار و پیامد های سوگند نسبت به اشخاص ثالث

یکی از انواع سوگند قضایی ، سوگند قاطع دعوا نام دارد که به موجب ماده 272 قانون آیین دادرسی مدنی هرگاه مدعی ، دلیل و شاهد دارای شرایط مقرر در قانون را نداشته باشد و مدعی علیه نیز ادعای مدعی را انکار کند ، به تقاضای مدعی ، منکِر ادای سوگند می نماید که به موجب این سوگند ادعا ساقط می شود ؛ اما اتیان این سوگند که سبب قاطعیت بخشیدن به دعوا شده و نتیجه نهایی دعوا را مشخص خواهد کرد ؛ با این وجود ، قطعی شدن نتیجه دعوا صرفا در خصوص طرفین دعوا و قائم مقام قانونی آنها به وجود خواهد آمد و در خصوص دیگران یا اشخاص ثالث که در رسیدگی به دعوا دخالتی نداشته اند اثری نخواهد داشت . 

پیامد سوگند نسبت به طرفین دعوا

همانگونه که اشاره شد ، هرگاه ادعای خواهان یا مدعی متکی به هیچ دلیلی نباشد و خوانده یا مدعی علیه منکر این ادعا باشد ، تکلیف رد یا اثبات ادعا منوط به سوگند می شود که به چنین سوگندی ، سوگند بتی یا قاطع دعوا گفته می شود ؛ چرا که با ادای این نوع سوگند از سوی مدعی علیه یا خوانده ، حقی برای مدعی به اثبات نمی رسد و ادعای مدعی ساقط خواهد شد و دعوا خاتمه می یابد . البته مدعی علیه این امکان را نیز دارد که سوگند را به طرف مقابل یعنی مدعی رد کند که در این صورت اگر مدعی برای اثبات ادعایش سوگند یاد کند ، حق وی به اثبات رسیده و حکم به ادای حق مدعی صادر می شود و باز هم تکلیف نهایی دعوا روشن و مشخص می شود  . بنابراین ، می توان گفت پیامد سوگند یا قسم نسبت به طرفین دعوا آن است که با ادای این سوگند از سوی مدعی علیه و یا مدعی ، تکلیف نهایی پرونده مشخص شده و بی حقی مدعی یا ذی حق بودن وی به اثبات می رسد . 

پیامد سوگند نسبت به اشخاص ثالث

در قسمت قبل به بررسی پیامد سوگند نسبت به طرفین دعوا پرداخته شد ؛ اما در این قسمت قصد داریم به بررسی یک موضوع مهم در مورد پیامد های سوگند یا قسم بپردازیم و به این سوال پاسخ دهیم که آیا قسم نسبت به دیگران اثری دارد ؟ به عبارت دیگر اگر یکی از طرفین دعوا در دادگاه سوگند یا قسم یاد کند ، این سوگند یا قسم نسبت به اشخاص دیگر که در جریان دعوا مداخله ای نداشته اند نیز تاثیری دارد یا خیر ؟ 

در خصوص تاثیر قسم نسبت به اشخاص دیگر یا پیامد های سوگند نسبت به اشخاص ثالث ماده 1332 قانون مدنی حایز اهمیت است که بر اساس این ماده : " قسم فقط نسبت به اشخاصی که طرف دعوا بوده اند و قائم مقام آنها موثر است " . منظور از " اشخاصی که طرف دعوا بوده اند " شامل خواهان و خوانده دعوا یا مدعی و مدعی علیه است که در جریان رسیدگی به دعوا در دادگاه حضور داشته اند و منظور از " قائم مقام آنها " اشخاصی است که جانشین طرفین دعوا محسوب می شوند ؛ مثل وراث هر یک از طرفین دعوا که در صورت فوت او جانشین وی می گردند و همچنین منتقل الیه که با انتقال مال مورد اختلاف به وی در جریان رسیدگی به دعوا ، جانشین هر یک از طرفین دعوا خواهد شد .  لذا همانگونه که در این ماده بیان شده است قسم یا سوگند فقط نسبت به طرفین دعوا و قائم مقام آن ها ( مثل وراث یا منتقل الیه ) موثر خواهد بود و علی القاعده سوگند یا قسم که در خلال دادرسی مطرح شده است در خصوص سایر اشخاصی که در فرایند رسیدگی به دعوا حضور نداشته اند و به نوعی شخص ثالث محسوب می شوند ، تاثیری نخواهد داشت . به بیان دیگر می توان گفت سوگند هر یک از طرفین دعوا نسبت به اشخاص ثالث ، پیامد و اثری در بر نخواهد داشت .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد آثار و پیامد های سوگند نسبت به اشخاص ثالث به سایت عدل نوین مراجعه کنید . کارشناسان مرکز عدل نوین نیز آماده اند تا به سوالات شما عزیزان پاسخ دهند .