اعتبار و توان اثباتی اماره قانونی

به موجب قانون مدنی و قانون آیین دادرسی مدنی ، یکی از ادله اثبات دعوا را می توان امارات دانست . خود امارات به دو نوع قابل تقسیم هستند ؛ یکی امارات قانونی و دیگری امارات قضایی . امارات قانونی در واقع امارات یا نشانه هایی هستند که به حکم قانون دلیل بر امری می باشند ؛ اما امارات قضایی بسته به صلاحدید قاضی اعمال می شوند .

” امارات قانونی اماراتی است که قانون آن را دلیل بر امری قرار داده “

اماره قانونی چیست

اماره قانونی در ماده 1322 قانون مدنی تعریف شده است . به موجب این ماده ، " امارات قانونی اماراتی است که قانون آن را دلیل بر امری قرار داده ؛ مثل امارات مذکوره در این قانون از قبیل مواد 35 و 109 و 110 و 1158 و 1159 و غیر آنها و سایر امارات مصرحه در قوانین دیگر " . مثلا در ماده 35 قانون مدنی آمده است : " تصرف به عنوان مالکیت دلیل بر مالکیت است ؛ مگر اینکه خلاف آن ثابت شود " . یا در ماده 1158 قانون مدنی چنین آمده است : " طفل متولد در زمان زوجیت ملحق به شوهر است ؛ مشروط بر اینکه از تاریخ نزدیکی تا زمان تولد کمتر از شش ماه و بیشتر از ده ماه گذشته باشد " .

توان اثباتی اماره قانونی

امارات قانونی تنها نقش اثباتی دارند و مساله دلیل آوری را حل می کنند . امارات قانونی به دادرس یا قاضی تحمیل می شوند ؛ به این معنا که حتی اگر اماره قانونی وجدان قاضی را اقناع نکرد ، باز هم وی مکلف است که طبق آن رأی صادر کند . البته در صورتی که دلیل و اماره دیگری مخالف آن وجود نداشته باشد . همچنین ، به موجب ماده 1323 قانون مدنی و با توجه به توان اثباتی عام گواهی ، امارات قانونی در کلیه دعاوی معتبر است ؛ مگر اینکه دلیلی بر خلاف آن وجود داشته باشد . نکته مهم در خصوص توان اثباتی اماره قانونی آن است که چون امارات قانونی حکم قانون هستند ، کلیت دارند و در مورد تمام افرادی که مصداق آن حکم قانونی هستند جاری می شود و قاضی نمی تواند در دعوایی آن را اعمال کرده و در دعوای دیگری از آن پیروی نکند .

” در صورتی که دلیلی مخالف اماره قانونی وجود داشته باشد ، اعتبار اماره قانونی به پایان می رسد “

اعتبار اماره قانونی

در صورتی که دلیلی مخالف اماره قانونی وجود داشته باشد ، اعتبار اماره قانونی به پایان می رسد . چرا که دلیل مخالف ، موجب می شود که پرده از واقعیت کنار برود و واقعیت ، همانگونه که هست آشکار شود . البته برای بی اثر شدن اماره قانونی اماره قضایی کافی است و لازم نیست دلایلی مانند اقرار ، سند یا گواهی وجود داشته باشد . بی اثر شدن اماره قانونی در برابر هر دلیل مخالف ، این نتیجه را دارد که اماره قانونی را نباید از ادله اثبات دعوا به معنای دقیق کلمه به شمار آورد ؛ چرا که با ارائه هر دلیل مخالفی از اعتبار ساقط می شود .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد  اعتبار و توان اثباتی اماره قانونی  به سایت عدل نوین مراجعه کنید . کارشناسان مرکز عدل نوین نیز آماده اند تا به سوالات شما عزیزان پاسخ دهند .