رأی دیوان عدالت
اداری در خصوص اجرای مقررات اصلاحات ارضی 529
نقل از شماره 15690 - 1377.10.14 روزنامه رسمی
شماره هـ 240.77. 1377.8.20
تاریخ: 1377.7.11 شماره دادنامه: 145 کلاسه پرونده: 240.77
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای حسن پسنده.
موضوع شکایت وخواسته: اعلام تعارض آراء صادره از شعب 16 و 17 دیوان عدالت اداری .
مقدمه: الف ـ شعبه شانزدهم در رسیدگی به پرونده کلاسه 508.70 موضوع شکایت آقایان
حسن و حسین ذهاب ناظوری به طرفیت اداره کشاورزیاستان کرمان به خواسته ابطال رأی
شورای اصلاحات اراضی در زمینه اصلاح اسناد رسمی مورخ 1352.4.16 صادره درباره آنها
به شرح دادنامه شماره194 ـ 1371.4.27 چنین رأی صادر نموده است، نظربه اینکه ماده
واحده مصوبه 1370.3.2 مجمع تشخیص مصلحت نظام صدور اسناد رسمیمالکیت نسبت به اراضی
مشمول قانون اصلاحات ارضی که به تصرف زارعین صاحب نسق درآمده و تاکنون سند رسمی
مالکیت برای آنها صادر نشدهاست تجویز نموده نه اجرای مجدد قانون اصلاحات ارضی
سابق را که ادامه و استمرار آن از سوی فقهای محترم شورای نگهبان خلاف موازین
شرعتشخیص داده شده است و به جهت عدم توافق شاکیان فوق الاشعار با مالکین اراضی که
آقای وکیل وزارت کشاورزی معتقد است ناگزیر به تبعیت ازاکثریت مالکین و زارعین
خواهند بود، تبصره 2 مصوبه مجمع تشخیص مصلحت یاد شده نیز حاکمیتی نخواهد داشت. رأی
شورای اصلاحات ارضیخلاف نظریه شورای نگهبان و خلاف شرع اصدار یافته است فلذا حکم
به ابطال رأی مورد شکایت صادر میشود.
ب: شعبه هفدهم در رسیدگی به پرونده کلاسه 803.74 موضوع شکایت اردشیر زرودی و غیره
به طرفیت وزارت کشاورزی به خواسته ابطال و لغو اثراز مصوبه 413 ـ 1371.5.8 شورای
اصلاحات ارضی استان به شرح دادنامه شماره 904 ـ 1376.8.12 چنین رأی صادر نموده
است، چون در موردصدور رأی شماره 413 ـ مورخ 1371.5.8 شورای اصلاحات ارضی استان
مازندران باتوجه به تبصره 3 لایحه قانونی راجع به تکمیل پارهای از قوانیناصلاحات
ارضی مصوب سال 1359 شورای انقلاب اسلامی ایران و ماده 38 آیین نامه اجرائی قانون
اصلاحات ارضی مصوب 1343.5.3 و به لحاظاینکه شورای مذکور بر وفق ضوابط و مقررات
قانونی و طبق صلاحیت ناشی از قانون به اشتباه مندرج در فوق رسیدگی و رأی مذکور را
صادر و جهتبررسی و تصویب به مرکز احاله و شورای اصلاحات ارضی مرکز در جلسه مورخ
1371.12.16 مجدداًبه موضوع رسیدگی و موضوع را از مصادیقماده 38 آئین نامه اجرائی
قانون اصلاحات ارضی تلقی و اجازه میدهد طبق رأی فوق الاشعار و مورد شکایت سند
واگذاری شماره 6953 مورخ1350.7.30 مورد بحث ابطال گردد. بنا به مراتب رأی مورد بحث
طبق رأی مورخ 1371.12.16 شورای اصلاحات ارضی مرکز تأیید و تنفیذ گردیدهاست بر
خلاف ضوابط
و مقررات مربوطه عمل نشده است، لذا خواسته نامبردگان موجه نیست و حکم به رد شکایت
مطروحه صادر میگردد.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست آیت ا... موسوی تبریزی و با
حضور رؤسایی شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسیو انجام مشاوره با اکثریت آراء
به شرح آتی مبادرت به صدور رأی مینماید.
[z]رأی هیأت عمومی
باتوجه به ماده واحده قانون ترتیب رسیدگی و ختم پروندههای اصلاحات ارضی مصوب
1354 که به موجب آن پس از صدور سند انتقال و عدم وصولاعتراض تا تاریخ مقرر در
قانون مزبور اجرای مقررات اصلاحات ارضی درخصوص مورد خاتمه یافته تلقی شده و اینکه
ماده 38 آئین نامه اصلاحاتارضی مصوب سال 1343 منحصراً ناظر به رفع اشتباهات مندرج
در ماده مزبور است و مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام درخصوص جواز صدورسند انتقال در
مورد اراضی تحت تصرف زارعان مشمول قانون نیز متضمن ایجاد صلاحیت در حد نفی حقوق
ثابت و مکتسب اشخاص و یا ایجاد حقجدیدی برای آنان نیست، بنابر این دادنامه شماره
194 مورخ 1371.4.27 شعبه شانزدهم دیوان در حدی که متضمن این معنی است موافق اصول
وموازین قانونی تشخیص میگردد. این رأی وفق قسمت اخیر ماده 20 قانون دیوان عدالت
اداری برای شعب دیوان و سایر مراجع مربوط در موارد مشابهلازم الاتباع است .
رییس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری - سید ابوالفضل موسوی تبریزی