1403/8/30 08:44
دفاع شکلی در مقابل سند ارائه شده در دادگاه به دو صورت انکار و تردید نسبت به سند و یا ادعای جعل سند امکان پذیر است که هر یک از آنها شرایط و مشخصات خاص خود را دارند ؛ اما ادعای جعل نسبت به سند که در دادگاه ارائه شده است شامل وصف کیفری نیز می باشد و متضرر از سند جعلی این امکان را دارد که به دادگاه کیفری هم مراجعه کرده و تقاضای مجازات جعل کننده سند را کند . مازاد بر آن ، در صورتی که دادگاه رسیدگی کننده به حکم متوجه شود که سند ارائه شده جعلی بوده، موظف است تا در رابطه با سندجعلی رسیدگی های لازم را انجام دهد و در صورت اثبات این موضوع ، سند جعلی را باطل کند . به همین دلیل در این مقاله قصد داریم تعیین تکلیف سند جعل شده در دادگاه و شرایط باطل نمودن سند جعلی را مورد بررسی قرار دهیم .
ادعای جعل سند در دادگاه
بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی شخصی که سندی علیه او ارائه می شود می تواند نسبت به آن سند ادعای جعل کند و فرقی ندارد که آن سند رسمی بوده یا سند عادی باشد . اما ادعای جعل سند در دادگاه می تواند به دو شیوه مختلف صورت گیرد :
الف ) دعوای جعل حقوقی
هر زمان شخصی آگاه شود که سندی به ضرر او جعل شده است می تواند علیه آم فردی که آن سند را در اختیار دارد ادعای جعل نسبت به سند کند و با اثبات نمودن جعل سند ، تقاضای باطل نمودن سند جعلی را نماید . ادعای جعل سند به روش حقوقی به دو صورت ادعای جعل اصلی و ادعای جعل تبعی امکان پذیر می باشد.
ب ) دعوای جعل کیفری
علاوه بر ادعای جعل به شیوه حقوقی ، اگر شخصی آگاه شود سندی به ضرر او جعل شده است این امکان را دارد که به دادسرای عمومی و انقلاب مراجعه نموده و نسبت به فردی که سند را جعل کرده است شکایت کیفری نماید .
شرایط باطل نمودن سند جعلی در دادگاه
در ماده 221 قانون آیین دادرسی مدنی در مورد سند جعلی که در دادگاه ارائه شده، تعیین تکلیف شده است . بر اساس این ماده " دادگاه مکلف است ضمن صدور حکم راجع به ماهیت دعوا نسبت به سندی که در مورد آن ادعای جعل شده است ، تعیین تکلیف نموده ، اگر آن را مجعول تشخیص ندهد ، دستور تحویل آن را به صاحب سند صادر نماید و در صورتی که آن را مجعول بداند ، تکلیف اینکه باید تمام سند از بین برده شود و یا قسمت مجعول در روی سند ابطال گردد یا کلماتی محو و یا تغییر داده شود ، تعیین خواهد کرد . اجرای رای دادگاه در این خصوص منوط است به قطعی شدن حکم دادگاه در ماهیت دعوا و گذشتن مدت درخواست تجدید نظر یا ابرام حکم در مواردی که تجدید نظر پذیر باشد و در صورتی که وجود اسناد و نوشته های راجع به دعوای جعل در دفتر دادگاه لازم نباشد ، دادگاه دستور اعاده اسناد و نوشته ها را به صاحبان آنها می دهد " .
بر اساس این ماده از جمله شرایط ابطال سند جعلی می توان به موارد زیر اشاره کرد :
الف – دادگاه موظف است علاوه بر حکمی که راجع به اصل موضوع درخواست شده صادر می کند ، ئضعیت سندی که نسبت به آن ادعای جعل شده است را معین نماید ؛
ب – در صورتی که دادگاه سندی که نسبت به آن ادعای جعل شده است را جعلی تشخیص نداد ، باید دستور تحویل آن سند به صاحبش را صادر کند ؛
ج – در صورتی که دادگاه ضمن رسیدگی به اصالت سند ، سند ارائه شده را جعلی تشخیص بدهد ، مکلف است در خصوص آن تعیین تکلیف نماید ؛ به این صورت که اگر تمام سند جعلی باشد ، تمامی سند باید ابطال و از بین برده شود ؛ اما اگر قسمتی از سند یا کلماتی از آن جعل شده باشد ، تنها همان قسمت باید از بین برده شود یا کلمات جعلی تغییر یابند . برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد مجازات جعل سند کلیک کنید .
د – ابطال سند جعل شده از سوی دادگاه منوط به آن است که حکم دادگاه در رابطه با اصل موضوع دعوا قطعی شده باشد . برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد اینکه حکم قطعی چیست کلیک کنید .
ه – اگر موضوع دعوای اصلی دعوا قابلیت تجدید نظر خواهی را دارد ، ابطال سند جعلی در صورتی امکان پذیر است که یا مهلت تجدید نظر خواهی از دعوا پایان یافته باشد یا اینکه آن حکم مورد تجدید نظر خواهی قرار گرفته ولی دادگاه تجدید نظر آن حکم را تایید ( ابرام ) کرده باشد . برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد مهلت تجدید نظر خواهی از حکم و احکام قابل تجدیدنظر خواهی کلیک کنید .
و – در صورتی که وجود اسناد و نوشته های راجع به دعوای جعل در دفتر دادگاه لازم نباشد ، آن اسناد و نوشته ها به دستور دادگاه به صاحبان آنها پس داده می شود .
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد ابطال سند جعلی در دادگاه عضو شوید . کارشناسان سایت عدل نوین نیز آماده اند تا با ارائه خدمات به سوالات شما عزیزان پاسخ دهند.